Τα φασόλια Πρεσπών αποτελούν παραδοσιακό προϊόν της περιοχής εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Είναι αδιαμφισβήτητα από τα πιο γευστικά και θρεπτικά ελληνικά όσπρια, κάτι που οφείλουν στον τόπο και τρόπο παραγωγής τους.
Οι ποικιλίες φασολιών που καλλιεργούνται στις Πρέσπες είναι τα πλακέ φασόλια, οι γίγαντες, οι γίγαντες ελέφαντες και οι έγχρωμοι (μαύροι) γίγαντες.
Το 2004 ιδρύθηκε ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Φασολοπαραγωγών Εθνικού Δρυμού Πρεσπών “Πελεκάνος” , με σκοπό την ανάδειξη, προβολή και προώθηση των φασολιών των Πρεσπών.
Φασόλια πλακέ Πρεσπών
Τα πλακέ ή μεγαλόσπερμα φασόλια είναι γνωστά και ως «τσαλιά».
Έχουν λευκό χρώμα, είναι λεπτόφλουδα, εύκολα στο βράσιμο και με ιδιαίτερη γεύση. Ο κύριος τρόπος μαγειρέματός τους είναι ως σούπα (φασολάδα).
Δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για το πότε άρχισε η καλλιέργειά τους στην περιοχή των Πρεσπών. Αναφέρεται ωστόσο ότι ο πληθυσμός φασολιού με την επωνυμία πλακέ, εισήχθη στην περιοχή την δεκαετία του 1920, καλλιεργήθηκε συστηματικά σε κοιλάδες και δροσερά κλίματα και μετά την λειτουργία του αρδευτικού δικτύου, μετατοπίστηκε και στην παραλίμνια ζώνη.
Φασόλια γίγαντες Πρεσπών
Τα φασόλια γίγαντες Πρεσπών καλλιεργούνται στην περιοχή των λιμνών Πρεσπών του Νομού Φλωρίνης και έχουν γίνει τοπική παράδοση εδώ και πολλές γενεές .
Η εξαιρετική ποιότητά τους οφείλεται στο συνδυασμό του μικροκλίματος και στην εδαφολογική σύσταση της περιοχής.
Φασόλια γίγαντες-ελέφαντες Πρεσπών
Τα Φασόλια γίγαντες ελέφαντες Πρεσπών είναι μια ελληνική ποικιλία υψηλής ποιότητας, λευκού χρώματος και νεφροειδούς σχήματος. Έχουν ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά (π.χ.θρεπτική αξία), είναι λεπτόφλουδα και έχουν σύντομο χρόνο βρασμού. Είναι κατάλληλα για μαγείρεμα στον φούρνο ή και κατσαρόλα, με λίγο ζωμό.
Αποτελούν παραδοσιακά καλλιεργούμενο φυτικό είδος για σχεδόν 100 χρόνια, ενώ σήμερα παράγονται στις παραλίμνιες περιοχές της Μικρής και Μεγάλης Πρέσπας και τα γύρω χωριά. Από το 1994 μέχρι το 2009 ήταν χαρακτηρισμένα προϊόντα Π.Ο.Π ( Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης ), ενώ από τις 28 Μαΐου 2009 θεωρούνται προϊόντα Π.Γ.Ε( Προστατευόμενης Γεωργικής Ένδειξης ).
Φασόλια έγχρωμοι (μαύροι) Πρεσπών
Οι έγχρωμοι γίγαντες Πρεσπών είναι από τα όσπρια που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά στην χώρα μας. Είναι όμως μια ποικιλία με πολλά οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Είναι γλυκά, η γεύση τους θυμίζει κάστανο και ενδείκνυνται για ξεχωριστές γαστρονομικές απολαύσεις. Μαγειρεύονται με διάφορους τρόπους όπως, σαλάτα, γαρνιτούρα ή στον φούρνο. Επίσης παρόλο που μοιάζουν σκληρά όταν είναι ξερά, βράζουν σχετικά γρήγορα και κρατούν το σχήμα τους στο ακέραιο.
Καλλιεργούνται τα τελευταία χρόνια στην περιοχή των Πρεσπών, μοιάζουν πολύ με τους γίγαντες αλλά διαφέρουν στο χρώμα των λοβών καθώς είναι μοβ ή καφέ με μαύρο ομφάλιο δακτύλιο.